De Islamitische School omvat de kunststijlen van de regio's die onder invloed van de Islam staan. Werken uit deze kunstschool variëren van versierd keramiek, versierde gebouwen en rijkelijk versierde tapijten tot de altijd populaire en gerespecteerde kunst van de boekverluchting. Hoewel de invloedssfeer van de islam zich soms uitstrekte over gebieden die zo ver van elkaar verwijderd waren als het Moorse Andalusië of het Verre Oosten van India, ontwikkelden zich dankzij de voortdurende uitwisseling enkele karakteristieke kenmerken van deze school, hoewel de respectieve regio's natuurlijk ook hun eigen bijzonderheden hebben.
Een belangrijke eigenaardigheid die de artistieke stijl van veel gebieden in het Nabije Oosten en Noord-Afrika door tijd en ruimte heen beïnvloedde, was de terughoudendheid in de picturale weergave van levende wezens. Dit zogenaamde "beeldverbod" is vooral merkbaar in religieuze contexten, dat - ook al is het niet rechtstreeks gebaseerd op uitspraken in de Koran - door theologische en juridische inspanningen wijdverbreid is geraakt. Daarom werd de aandacht in de eerste plaats toegespitst op de ontwikkeling van andere vormen van decoratie.
Een centrale vorm van vormgeving in islamitische streken is ornamentiek. Typische patronen in de islamitische kunst zijn enerzijds plantaardige patronen zoals bladeren en ranken - "arabesken" genoemd - en anderzijds geometrische vormen, vaak bestaande uit zich herhalende hoekige of cirkelvormige segmenten, vaak in symmetrische opstelling. Dergelijke versieringen worden bijvoorbeeld aangetroffen in de architectuur als tegelpatronen of mozaïeken en in verluchte bladzijden van Arabische manuscripten. Een ander veel voorkomend kenmerk van islamitische kunst is de versiering met kalligrafisch Arabisch schrift. De kunst van het kalligraferen werd in vrijwel alle tijden hoog gewaardeerd, en het in dienst hebben van de beste kalligrafen werd beschouwd als een statussymbool aan de hoven van de islamitische heersers. De verschillende soorten schrift die zich in de loop der tijden in de regio's van de islamitische wereld hebben ontwikkeld - bijvoorbeeld het hoekige Kufische schrift uit Irak, of het vegende Maghrebijnse schrift - vertegenwoordigen karakteristieke regionale eigenaardigheden. Kalligrafische versieringen zijn op alle gebieden van de kunst te vinden, of het nu gaat om architectonische inscripties, borduurwerk van textiel of zelfstandige kunstwerken. Ondanks de afwijzing van figuratieve voorstellingen komen picturale afbeeldingen van mensen en dieren ook in de islamitische kunst voor. Historisch gezien is de afwezigheid van afbeeldingen meer te zien in de Arabische traditie, terwijl ze bijvoorbeeld in de Perzische, Turkse of Indische traditie veelvuldig werden gebruikt en door hun invloed ook de meer Arabische gebieden van de islamitische landen bereikten. Vooral de Perzische miniatuurschilderkunst is een prominente bron van dergelijke illustraties van mensen en dieren, met behulp waarvan uiteenlopende literaire werken - vaak gedichten of mythologische voorstellingen - kunstig werden verlevendigd.
Hoewel veel van de op deze wijze versierde kunstwerken in de loop van de lange geschiedenis van hun ontstaan verloren zijn gegaan, zijn er nog talloze voorbeelden van deze stijl, zelfs eeuwen oud, in omloop. Bovendien worden de traditionele kenmerken van de islamitische kunst nog steeds gebruikt in recentere werken, waardoor de typische decoratieve vormen van deze school levend worden gehouden.
De Islamitische School omvat de kunststijlen van de regio's die onder invloed van de Islam staan. Werken uit deze kunstschool variëren van versierd keramiek, versierde gebouwen en rijkelijk versierde tapijten tot de altijd populaire en gerespecteerde kunst van de boekverluchting. Hoewel de invloedssfeer van de islam zich soms uitstrekte over gebieden die zo ver van elkaar verwijderd waren als het Moorse Andalusië of het Verre Oosten van India, ontwikkelden zich dankzij de voortdurende uitwisseling enkele karakteristieke kenmerken van deze school, hoewel de respectieve regio's natuurlijk ook hun eigen bijzonderheden hebben.
Een belangrijke eigenaardigheid die de artistieke stijl van veel gebieden in het Nabije Oosten en Noord-Afrika door tijd en ruimte heen beïnvloedde, was de terughoudendheid in de picturale weergave van levende wezens. Dit zogenaamde "beeldverbod" is vooral merkbaar in religieuze contexten, dat - ook al is het niet rechtstreeks gebaseerd op uitspraken in de Koran - door theologische en juridische inspanningen wijdverbreid is geraakt. Daarom werd de aandacht in de eerste plaats toegespitst op de ontwikkeling van andere vormen van decoratie.
Een centrale vorm van vormgeving in islamitische streken is ornamentiek. Typische patronen in de islamitische kunst zijn enerzijds plantaardige patronen zoals bladeren en ranken - "arabesken" genoemd - en anderzijds geometrische vormen, vaak bestaande uit zich herhalende hoekige of cirkelvormige segmenten, vaak in symmetrische opstelling. Dergelijke versieringen worden bijvoorbeeld aangetroffen in de architectuur als tegelpatronen of mozaïeken en in verluchte bladzijden van Arabische manuscripten. Een ander veel voorkomend kenmerk van islamitische kunst is de versiering met kalligrafisch Arabisch schrift. De kunst van het kalligraferen werd in vrijwel alle tijden hoog gewaardeerd, en het in dienst hebben van de beste kalligrafen werd beschouwd als een statussymbool aan de hoven van de islamitische heersers. De verschillende soorten schrift die zich in de loop der tijden in de regio's van de islamitische wereld hebben ontwikkeld - bijvoorbeeld het hoekige Kufische schrift uit Irak, of het vegende Maghrebijnse schrift - vertegenwoordigen karakteristieke regionale eigenaardigheden. Kalligrafische versieringen zijn op alle gebieden van de kunst te vinden, of het nu gaat om architectonische inscripties, borduurwerk van textiel of zelfstandige kunstwerken. Ondanks de afwijzing van figuratieve voorstellingen komen picturale afbeeldingen van mensen en dieren ook in de islamitische kunst voor. Historisch gezien is de afwezigheid van afbeeldingen meer te zien in de Arabische traditie, terwijl ze bijvoorbeeld in de Perzische, Turkse of Indische traditie veelvuldig werden gebruikt en door hun invloed ook de meer Arabische gebieden van de islamitische landen bereikten. Vooral de Perzische miniatuurschilderkunst is een prominente bron van dergelijke illustraties van mensen en dieren, met behulp waarvan uiteenlopende literaire werken - vaak gedichten of mythologische voorstellingen - kunstig werden verlevendigd.
Hoewel veel van de op deze wijze versierde kunstwerken in de loop van de lange geschiedenis van hun ontstaan verloren zijn gegaan, zijn er nog talloze voorbeelden van deze stijl, zelfs eeuwen oud, in omloop. Bovendien worden de traditionele kenmerken van de islamitische kunst nog steeds gebruikt in recentere werken, waardoor de typische decoratieve vormen van deze school levend worden gehouden.
Pagina 1 / 5