Petrus Christus is een van de belangrijkste schilders van de Vlaamse Renaissance. Er is weinig bekend over zijn leven, dus er is veel ruimte voor speculatie. Slechts zes schilderijen kunnen duidelijk aan hem worden toegeschreven op basis van de signatuur "Petrus XRI"; ongeveer 30 andere worden aan hem toegeschreven op basis van stilistische analyses. Zeker is dat hij in 1444 het burgerschap verwierf in Brugge, destijds het artistieke centrum in de Nederlanden. Hij was zo sterk beïnvloed door de kunst van Jan van Eyck dat zijn schilderijen soms werden aangezien voor die van zijn model. Zijn werken waren ook gewilde koopobjecten in het buitenland, vooral in Italië. Of Petrus Christus zelf naar Italië is gereisd en daar de beroemde Italiaanse schilder Antonello heeft ontmoet, blijft echter omstreden. Toch zijn er Italiaanse invloeden in zijn werk te bespeuren, bijvoorbeeld het consequente gebruik van het lineaire perspectief, dat in de 15e eeuw in Florence werd ontwikkeld en een revolutie in de schilderkunst betekende doordat het een overtuigende weergave van de driedimensionale ruimte mogelijk maakte. De Italiaanse schilders namen op hun beurt de olieverftechniek over van de Nederlanders, die aanvankelijk alleen in Noord-Europa wijdverbreid was. Zelfs over de landsgrenzen heen vond er in die tijd dus een uiterst vruchtbare uitwisseling tussen kunstenaars plaats.
Zoals in die tijd gebruikelijk was, behandelde Peter Christ in veel van zijn werken religieuze motieven. Deze omvatten bijvoorbeeld Klaagzang van Christus, Laatste Oordeel, Geboorte van Christus en Madonna met kind. Hij was echter ook een van de eerste Vlaamse schilders die zich intensief met de portretschilderkunst bezighield en daar belangrijke accenten legde. In zijn schilderijen blijft de achtergrond niet langer ongedefinieerd; nu zitten de geportretteerden in een ruimte die het schilderij niet alleen ruimte en diepte geeft, maar het model er ook levendig van afzet en benadrukt. In zijn portret van een kartuizer is het niet alleen de monnik op de voorgrond die in helder licht baadt. Petrus Christus gebruikt ook een tweede lichtbron om de achtergrond te verlichten. Dit geeft het beeld extra driedimensionale diepte. Een curiositeit is de kleine vlieg onderaan de afbeelding, die wordt beschouwd als een vroeg voorbeeld van illusionistische schilderkunst. Zijn meest indrukwekkende werk is echter ongetwijfeld het portret van een jonge dame. We zien een elegant geklede jonge vrouw die de kijker rechtstreeks aankijkt. Haar fascinatie ligt in haar ondoorgrondelijke, uitdagende blik, geaccentueerd door de lichte helling van haar linkeroog. Hoewel ze nog steeds veel trekken vertoont van het gotische schoonheidsideaal, spreekt er een zelfvertrouwen uit de blik die ongewoon modern lijkt.
Na zijn dood werd Petrus Christus lange tijd vergeten. In kunstenaarsbiografieën van de jaren daarna werd hij slechts terloops genoemd of vermeld als een van de velen. Pas in de 19e eeuw herontdekten kunsthistorici hem. Vandaag bestaat er geen twijfel over zijn buitengewone belang, vooral voor de portretschilderkunst.
Petrus Christus is een van de belangrijkste schilders van de Vlaamse Renaissance. Er is weinig bekend over zijn leven, dus er is veel ruimte voor speculatie. Slechts zes schilderijen kunnen duidelijk aan hem worden toegeschreven op basis van de signatuur "Petrus XRI"; ongeveer 30 andere worden aan hem toegeschreven op basis van stilistische analyses. Zeker is dat hij in 1444 het burgerschap verwierf in Brugge, destijds het artistieke centrum in de Nederlanden. Hij was zo sterk beïnvloed door de kunst van Jan van Eyck dat zijn schilderijen soms werden aangezien voor die van zijn model. Zijn werken waren ook gewilde koopobjecten in het buitenland, vooral in Italië. Of Petrus Christus zelf naar Italië is gereisd en daar de beroemde Italiaanse schilder Antonello heeft ontmoet, blijft echter omstreden. Toch zijn er Italiaanse invloeden in zijn werk te bespeuren, bijvoorbeeld het consequente gebruik van het lineaire perspectief, dat in de 15e eeuw in Florence werd ontwikkeld en een revolutie in de schilderkunst betekende doordat het een overtuigende weergave van de driedimensionale ruimte mogelijk maakte. De Italiaanse schilders namen op hun beurt de olieverftechniek over van de Nederlanders, die aanvankelijk alleen in Noord-Europa wijdverbreid was. Zelfs over de landsgrenzen heen vond er in die tijd dus een uiterst vruchtbare uitwisseling tussen kunstenaars plaats.
Zoals in die tijd gebruikelijk was, behandelde Peter Christ in veel van zijn werken religieuze motieven. Deze omvatten bijvoorbeeld Klaagzang van Christus, Laatste Oordeel, Geboorte van Christus en Madonna met kind. Hij was echter ook een van de eerste Vlaamse schilders die zich intensief met de portretschilderkunst bezighield en daar belangrijke accenten legde. In zijn schilderijen blijft de achtergrond niet langer ongedefinieerd; nu zitten de geportretteerden in een ruimte die het schilderij niet alleen ruimte en diepte geeft, maar het model er ook levendig van afzet en benadrukt. In zijn portret van een kartuizer is het niet alleen de monnik op de voorgrond die in helder licht baadt. Petrus Christus gebruikt ook een tweede lichtbron om de achtergrond te verlichten. Dit geeft het beeld extra driedimensionale diepte. Een curiositeit is de kleine vlieg onderaan de afbeelding, die wordt beschouwd als een vroeg voorbeeld van illusionistische schilderkunst. Zijn meest indrukwekkende werk is echter ongetwijfeld het portret van een jonge dame. We zien een elegant geklede jonge vrouw die de kijker rechtstreeks aankijkt. Haar fascinatie ligt in haar ondoorgrondelijke, uitdagende blik, geaccentueerd door de lichte helling van haar linkeroog. Hoewel ze nog steeds veel trekken vertoont van het gotische schoonheidsideaal, spreekt er een zelfvertrouwen uit de blik die ongewoon modern lijkt.
Na zijn dood werd Petrus Christus lange tijd vergeten. In kunstenaarsbiografieën van de jaren daarna werd hij slechts terloops genoemd of vermeld als een van de velen. Pas in de 19e eeuw herontdekten kunsthistorici hem. Vandaag bestaat er geen twijfel over zijn buitengewone belang, vooral voor de portretschilderkunst.
Pagina 1 / 1